od złego
  • gość nie w porę gorszy (od) Tatarzyna

    31.05.2023
    31.05.2023

    Dzień dobry,

    znaczenie przysłowia „gość nie w porę gorszy Tatarzyna" raczej nietrudno odczytać, zastanawia mnie jednak jego składnia. Dlaczego słowo Tatarzyn występuje tam w dopełniaczu (albo bierniku)? Spotkałam się co prawda z formami, w których jest „gorszy od Tatarzyna”, ale wydają się one nowsze i właśnie skonstruowane tak, jakby ten przyimek od miał wyjaśniać jakąś dawną i niezrozumiałą już zależność składniową. (Bo chyba nie chodzi o czasownik gorszyć?)

  • „Nowa usługa od Google”
    7.11.2008
    7.11.2008
    Szanowni Państwo!
    Coraz częściej spotykam się (w Internecie, telewizji) z użyciem przyimka od w dosyć dziwnym znaczeniu. Otóż od jest używane w celu określenia producenta towaru lub dostawcy usługi.
    – „Nowa usługa od Google”
    – „Notebook «Zrób-to-sam» od OCZ Technology”
    – „Żelazko od Rowenta” lub „od BRAUN”
    Takie użycie od bardzo mnie razi, wydaje się nienaturalne w naszym języku i jest raczej kalką z angielskiego. Co Państwo sądzicie o takim wykorzystaniu od?
    J. Mężyk
  • Co złego, to nie ja – co złego, zabieram ze sobą
    14.06.2017
    14.06.2017
    Szanowna Redakcjo,
    jakiś czas temu rozpoczęłam pracę w nowym sklepie w miejscowości oddalonej od mojego miejsca zamieszkania o ok. 20 km. Często na pożegnanie niektóre osoby zwracają się do mnie Co złego, zabieram ze sobą. Pierwszy raz spotykam się z czymś takim. Chciałabym wiedzieć, skąd pochodzi takie wyrażenie i co oznacza.

    Z poważaniem
    Malwina
  • Czy można zacząć zdanie od…?
    28.12.2009
    28.12.2009
    Czy można zaczynać zdanie od ale? Czy można również zaczynać zdanie od a i i… (np. „A tak poza tym to nie bądź na mnie zły”)?
  • Osobiście nie widzę w tym nic złego
    13.09.2007
    13.09.2007
    Słowniki poprawnej polszczyzny zalecają, aby raczej nie rozpoczynać zdania od osobiście. Jednakże eksperci niniejszej poradni sami często zaczynają tak zdania (zwłaszcza dr Bańko). Zatem: można pisać „Osobiście uważam, że…”, „Osobiście nie widzę…” – czy nie? I czy zaimek ja nie jest w zdaniu „Ja osobiście uważam…” zbędnym dodatkowym podkreśleniem własnej osoby? Wydaje mi się, że czasem trzeba w pewnym fragmencie wypowiedzi dać wyraźnie do zrozumienia, że chodzi o własną osobę.
  • popodglądać – to nic złego!
    25.10.2002
    25.10.2002
    Szanowni Państwo,
    Jeśli mogę popodbijać, popodcinać, popoddawać, popodginać, popodkreślać, popodnosić itd., to dlaczego nie mogę popodglądać? Nie znalazłem tego słowa w najnowszym słowniku ortograficznym i poprawnej polszczyzny oraz w słowniku języka polskiego.
    Drugie kontrowersyjne słowo, to BONAQA. Pomimo iż jest to nazwa produktu, uważam że wyraz BONAQA powinien być pisany BONAQUA, czyli woda Bony (BONA + AQUA). Czy mam rację?
    Pozdrawiam –
    Janusz Gramse
  • Rozpoczynanie zdania od aby 

    28.05.2021
    28.05.2021

    Czy można zacząć zdanie od spójnika aby?....Aby osiągnąć zamierzony cel, którym jest...

  • lepszy i gorszy
    17.01.2008
    17.01.2008
    We współczesnej polszczyźnie mamy szereg nieregularnych form stopnia wyższego przymiotników, np. mniejszy, większy, lepszy, gorszy. Archaiczne bole- w imieniu Bolesław też chyba jest nieregularne. Ciekawi mnie, dlaczego lepszy i gorszy wyglądają tak, jakby były regularnymi formami utworzonymi od słów lepki i gorzki (stopniowanych dziś tylko opisowo). Czy to przypadek?
  • Nie lepszy, gorszy czy bardziej niedobry?

    25.05.2021
    25.05.2021

    Jak wygląda prawidłowe stopniowanie przymiotnika  niedobry?

    - niedobry / nie lepszy / nie najlepszy,

    - niedobry / gorszy / najgorszy

    - niedobry / bardziej niedobry / najbardziej niedobry?


    Czy może jeszcze jakiś inny wariant? W kilku źródłach jest podawana pierwsza forma, natomiast mnie wydaje się ona nielogiczna, gdyż wcale nie odzwierciedla zwiększenia natężenia danej cechy.

  • Kłopotliwy Murzyn

    16.12.2020
    31.01.2017

    Wprawdzie bardzo stary nie jestem (nieco ponad 30 lat), więc może zabrzmieć to trochę dziwnie, ale w czasach mojej młodości nie było niczego złego w określeniu Murzyn. Obecnie poprawność polityczna każe mówić Afroamerykanin lub osoba czarnoskóra, a Murzyn stał się określeniem obraźliwym.

    Proszę wyjaśnić genezę Murzyna, a także dlaczego obecnie to określenie jest „na cenzurowanym”, z czego wynika ta zmiana jego postrzegania.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego